نقد تظلم الزهراء من إهراق دماء آل العباءکتاب تظلم الزهراء من اهراق دماء آل العباء اثر رضی بن نبی قزوینی می‌باشد که در آن به برخی از وقایع عاشورا اشاره شده است. ۱ - تاریخ تالیفمؤلف این کتاب، رضی بن نبی قزوینی (زنده تا ۱۱۳۴ق) است. تاریخ تالیف آن، سال ۱۱۱۸ قمری است. ۲ - منابع مورد استفاده مؤلفنگارنده در مقدمه کتابش گفته است که این اثر، شرح کتاب ملهوف سید بن طاووس است و بیشتر مآخذ آن، منابع بحار الانوار از قبیل ملهوف، مجالس (امالی) شیخ صدوق، ارشاد شیخ مفید، منتخب طریحی، مثیر الاحزان، مقاتل الطالبیین، مناقب آل ابی طالب، تسلیة المجالس سید محمد بن ابی طالب حسینی است. [۱]
سید رضی بن نبی قزوینی، تظلم الزمراء من اهراق دماء آل العباء، ص۶.
۳ - محتوای کتاب مذکوراین کتاب، همانند ملهوف، در سه مقدمه و سه مسلک و خاتمه سامان یافته است که هر مسلک و خاتمه، دربردارنده چند مجلس است: مقدمه نخست: برخی از معجزات و کرامات و مکارم اخلاقی و احتجاجات امام حسین؛ مقدمه دوم: برخی از روایات در فضیلت گریستن و تباکی بر آن حضرت و دیگر ائمه؛ مقدمه سوم: در روایات وارده در آداب عزاداری، به ویژه در تاسوعا و عاشورا؛ مسلک اول: در امور پیش از جنگ، که شامل شش مجلس است؛ مسلک دوم: در حوادث کربلا و شهادت امام حسین (علیه‌السّلام) و یاران حضرت، که دارای چهار مجلس است؛ مسلک سوم: اسارت اهل بیت (علیه‌السّلام) و رفتن به کوفه و شام، گزارش حضور اهل بیت (علیه‌السّلام) در روز اربعین در کربلا و بازگشت آنان به مدینه، که دارای چهار مجلس است؛ خاتمه کتاب بیش از ۱۶۰ صفحه و شامل مباحثی همانند رجعت امام حسین (علیه‌السّلام) در عصر حضرت حجت (عجّل‌الله‌فرجه‌الشریف) عقوبت و عذاب کشندگان امام حسین (علیه‌السّلام)، قیام مختار و موضع حاکمان اموی و عباسی در برابر قبر امام حسین (علیه‌السّلام) است. ۴ - خرده گیری بر مؤلفواعظ تبریزی خیابانی افزون بر آنکه بر برخی از گزارش‌های این کتاب خرده گرفته و مؤلف آن را به سبب نقل چنین اخباری سرزنش کرده، گفته است که برخی از استنساخ کنندگان، در آن دست برده، دخل و تصرف‌هایی کرده‌اند. [۲]
واعظ خیابانی تبریزی، ملاعلی، وقایع الایام فی تتمة محرم الحرام، ج۲، ص۵۲۴_ ۵۲۵، تحقیق محمد الوانساز خویی.
۴.۱ - برخی موارد جعلی موجود در کتاب۱. مجروح شدن طرماح بن عدی در روز عاشورا و گزارش او، [۳]
سید رضی بن نبی قزوینی، تظلم الزهرا من اهراق دماء آل العبا، ص۲۲۷.
در حالی که طرماح در کربلا حضور نداشته است؛۲. نقل گزارش منتخب طریحی درباره کشته شدن ده هزار نفر از سپاه دشمن به دست امام حسین (علیه‌السّلام) و توجیه و تایید آن؛ [۴]
قزوینی، سید رضی بن نبی، تظلم الزهرا من اهراق دماء آل العبا، ص۲۰۸.
۳. زبان حال ذلیلانه و مرثیه بی‌اساس زنان اهل بیت بر بالین امام. [۵]
قزوینی، سید رضی بن نبی، تظلم الزهرا من اهراق دماء آل العبا، ص۲۱۸_ ۲۲۳.
۵ - پانویس
۶ - منبعپیشوایی، مهدی، مقتل جامع سیدالشهداء، ج۱، ص۱۲۳_۱۲۵. رده‌های این صفحه : بررسی و نقد مقاتل | تاریخ زندگانی امام حسین | تاریخ نگاری | مقتل پیشوایی | مقتل جامع سیدالشهداء | مقتل نگاری | نهضت عاشورا
|